Contents
The New York Times (NYT) đã gửi thông báo gỡ bỏ theo Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số (DMCA) đến Reactle, một dự án mã nguồn mở phổ biến giúp tạo ra các bản sao của trò chơi đố chữ đình đám Wordle. Động thái này đã dẫn đến việc khoảng 1900 phiên bản game “ăn theo” khác cũng bị gỡ bỏ khỏi nền tảng Github, đánh dấu một bước đi quyết liệt của NYT trong việc bảo vệ tài sản trí tuệ của mình. Vụ việc này đang thu hút sự chú ý lớn trong cộng đồng game thủ và các nhà phát triển quan tâm đến bản quyền Wordle.
Reactle là gì và vai trò trong việc nhân bản Wordle?
Reactle là một dự án mã nguồn mở được tạo ra bởi lập trình viên Chase Wackerfuss. Dự án này cung cấp mã nguồn và hướng dẫn chi tiết cho phép bất kỳ ai cũng có thể tạo ra phiên bản Wordle của riêng mình, ví dụ như các biến thể sử dụng ngôn ngữ khác nhau hoặc bộ từ vựng theo chủ đề cụ thể. Chính sự dễ dàng và tính mở này đã khiến Reactle trở thành nền tảng cho hàng ngàn bản sao Wordle xuất hiện trên internet. Tuy nhiên, kho mã nguồn của Reactle hiện không còn truy cập được trên Github sau khi nhận thông báo DMCA từ NYT.
Thông báo DMCA từ The New York Times: Lý do và yêu cầu
Trong thông báo gửi đến Github, đại diện pháp lý của The New York Times đã nêu rõ lý do yêu cầu gỡ bỏ Reactle và các dự án liên quan. Thông báo, được 404 Media đăng tải, viết: “Tôi viết thư này để gửi Thông báo DMCA sửa đổi liên quan đến một kho lưu trữ vi phạm (và hàng trăm kho lưu trữ được fork) được Github lưu trữ, hướng dẫn người dùng cách vi phạm bản quyền của The New York Times Co. (‘The Times’) đối với trò chơi Wordle cực kỳ nổi tiếng của mình và tạo ra các bản sao nhái.”
NYT lập luận rằng Reactle không chỉ sao chép y hệt lối chơi (gameplay) của Wordle mà còn hướng dẫn người khác tạo ra các bản sao giống hệt. “Thật không may, hàng trăm cá nhân đã làm theo những hướng dẫn này và xuất bản các trò chơi nhái Wordle vi phạm bản quyền mà The Times đã dành cả tháng qua để gỡ bỏ,” thông báo tiếp tục. NYT yêu cầu Github phải xóa tất cả các dự án đã “fork” (sao chép và phát triển dựa trên) Reactle, khẳng định rằng chúng cũng vi phạm bản quyền của NYT và được tạo ra với “ý đồ xấu rõ ràng”.
Hậu quả: Gần 1900 dự án “ăn theo” Wordle bị ảnh hưởng
Theo một bản lưu trữ trang Github của Reactle, dự án này đã được fork tới 1900 lần. Điều này có nghĩa là tất cả 1900 dự án này đều đã nhận được thông báo gỡ bỏ DMCA. Trong số các dự án bị ảnh hưởng có những cái tên khá thú vị như Colordle (yêu cầu người chơi đoán mã màu thập lục phân của nền trang web) và Squirdle (thử thách kiến thức về Pokémon của người chơi). Việc gỡ bỏ hàng loạt này cho thấy quyết tâm của NYT trong việc kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng trái phép thương hiệu và gameplay của Wordle.
Lịch sử bảo vệ bản quyền Wordle của NYT
Đây không phải lần đầu tiên The New York Times hành động để bảo vệ Wordle kể từ khi mua lại trò chơi này vào năm 2022. Ngay sau khi thương vụ hoàn tất, NYT đã đóng cửa Wordle Archive, một trang web cho phép người chơi truy cập và chơi lại các câu đố Wordle cũ.
Ngoài ra, vào năm ngoái (2023), NYT đã ra mắt một trò chơi mới có tên Connections. Trò chơi này ngay lập tức bị Victoria Coren-Mitchell, người dẫn chương trình của gameshow lâu đời Only Connect trên đài BBC, chỉ ra những điểm tương đồng đáng kể. NYT đã phản hồi, khẳng định Connections là “độc đáo” và được “tạo ra thủ công”. Những động thái này cho thấy NYT rất nghiêm túc trong việc bảo vệ các sản phẩm game của mình khỏi các hành vi sao chép hoặc vi phạm bản quyền.
[ {width=480 height=360} ](https://www.youtube.com/embed/C_WaZD3sGSw "Click to play video from YouTube")Tương lai nào cho các game “Wordle-like”?
Hành động mạnh tay của NYT đối với Reactle và các bản sao Wordle đặt ra câu hỏi về tương lai của các trò chơi giải đố chữ có lối chơi tương tự. Mặc dù cơ chế cốt lõi của Wordle (đoán từ 5 chữ cái trong 6 lần thử với gợi ý màu sắc) khá đơn giản, NYT dường như đang muốn bảo vệ không chỉ tên gọi mà cả giao diện và trải nghiệm chơi đặc trưng. Điều này có thể khiến các nhà phát triển độc lập phải cẩn trọng hơn khi tạo ra các game lấy cảm hứng từ Wordle, buộc họ phải sáng tạo ra những điểm khác biệt rõ rệt hơn để tránh rắc rối pháp lý. Cộng đồng nhà phát triển mã nguồn mở cũng có thể sẽ dè dặt hơn trong việc chia sẻ các dự án có khả năng bị coi là vi phạm bản quyền.
1. Reactle là gì và tại sao nó bị The New York Times gỡ bỏ?
Reactle là một dự án mã nguồn mở cung cấp code và hướng dẫn để tạo ra các phiên bản game giống Wordle. Nó bị NYT yêu cầu gỡ bỏ thông qua DMCA vì bị cho là vi phạm bản quyền, sao chép lối chơi và giao diện của Wordle, đồng thời hướng dẫn người khác tạo bản sao nhái.
2. DMCA là gì và tại sao NYT sử dụng nó trong vụ việc này?
DMCA (Digital Millennium Copyright Act) là luật bản quyền kỹ thuật số của Hoa Kỳ. Nó cung cấp một cơ chế pháp lý cho chủ sở hữu bản quyền yêu cầu các nền tảng trực tuyến (như Github) gỡ bỏ nội dung vi phạm. NYT sử dụng DMCA để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của mình đối với game Wordle.
3. Có bao nhiêu game giống Wordle bị ảnh hưởng bởi vụ việc gỡ bỏ Reactle?
Khoảng 1900 dự án đã “fork” (sao chép) từ Reactle trên Github đã bị ảnh hưởng và nhận thông báo gỡ bỏ DMCA theo yêu cầu của NYT.
4. Tại sao NYT lại mạnh tay bảo vệ bản quyền Wordle đến vậy?
Wordle là một tài sản trí tuệ cực kỳ thành công và phổ biến, mang lại giá trị thương hiệu và lượng truy cập lớn cho NYT. Việc bảo vệ chặt chẽ bản quyền giúp NYT duy trì sự độc quyền, kiểm soát chất lượng và tiềm năng thương mại hóa của trò chơi.
5. Hành động của NYT có ảnh hưởng đến các nhà phát triển game đố chữ khác không?
Có thể. Vụ việc này tạo ra một tiền lệ, khiến các nhà phát triển phải cẩn trọng hơn khi tạo game có lối chơi hoặc giao diện tương tự Wordle. Họ cần đảm bảo sản phẩm của mình có đủ sự khác biệt và sáng tạo để tránh các cáo buộc vi phạm bản quyền trong tương lai.
6. Liệu người chơi còn có thể tìm thấy các phiên bản Wordle thay thế không?
Vẫn có thể có các phiên bản Wordle thay thế hoặc các game đố chữ tương tự tồn tại, đặc biệt là những game được phát triển độc lập và có sự khác biệt rõ ràng so với bản gốc. Tuy nhiên, những bản sao trực tiếp hoặc dựa trên mã nguồn như Reactle có nguy cơ cao bị gỡ bỏ.
7. NYT có kế hoạch gì tiếp theo cho Wordle và các game khác của họ?
NYT tiếp tục phát triển và duy trì Wordle như một phần quan trọng của mục NYT Games. Họ cũng đầu tư vào các game mới như Connections. Hành động pháp lý này cho thấy họ sẽ tiếp tục bảo vệ các tài sản game của mình một cách nghiêm túc.
Kết luận
Việc The New York Times yêu cầu gỡ bỏ Reactle và gần 1900 bản sao Wordle là một lời khẳng định đanh thép về quyền sở hữu trí tuệ trong ngành game. Động thái này cho thấy NYT sẵn sàng bảo vệ tài sản của mình, đặc biệt là với một thương hiệu thành công như Wordle. Mặc dù điều này có thể gây thất vọng cho những người yêu thích các biến thể sáng tạo của Wordle, nhưng nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng bản quyền và sự cần thiết phải đổi mới thực sự thay vì chỉ sao chép. Các game thủ và nhà phát triển sẽ cần theo dõi chặt chẽ những diễn biến tiếp theo để hiểu rõ hơn về ranh giới pháp lý trong việc tạo ra các trò chơi lấy cảm hứng từ những sản phẩm nổi tiếng. Đừng quên theo dõi Boet Fighter và chuyên mục Tin Game New để cập nhật những thông tin mới nhất.
